Μαζί με το ασβέστιο, ο φώσφορος είναι ένα απαραίτητο στοιχείο για τον οστικό ανασχηματισμό και η επαρκής ημερήσια πρόσληψη είναι ιδιαίτερα σημαντική για τη ζωή. Ο φώσφορος υπάρχει πρακτικά σε όλα τα τρόφιμα, με τη μορφή αλάτων. Επομένως η κατανάλωση ποικίλων τροφίμων μπορεί να εξασφαλίσει μια σταθερή πρόσληψη του συγκεκριμένου μετάλλου (1000-1200mg/ημέρα για τις γυναίκες και 1200-1400mg/ημέρα για τους άνδρες).

Αντίθετα τα άλατα ασβεστίου δεν είναι ευρέως διαδεδομένα με αποτέλεσμα η επαρκής πρόσληψη των συγκεκριμένων αλάτων να είναι λιγότερο εφικτή και να χρειάζεται συνειδητή επιλογή τροφίμων πλούσιων σε ασβέστιο.

Τόσο τα ιόντα φωσφόρου όσο και τα ιόντα ασβεστίου είναι απαραίτητα σε ίση αναλογία , ώστε να επιτυγχάνεται η βέλτιστη μετάλλωση των οστών.

Η μεγαλύτερη πρόσληψη φωσφόρου συγκριτικά με την προσλαμβανόμενη ποσότητα ασβεστίου, μπορεί να προκαλέσει μείωση των επιπέδων ιόντων ασβεστίου στον ορό, με αποτέλεσμα την ενεργοποίηση της παραθορμόνης (PTH- ορμόνη που ενεργοποιεί την οστική απορρόφηση).

Η χρόνια διαταραχή της αναλογίας φωσφόρου/ασβεστίου μπορεί να επιφέρει σταδιακή απώλεια του οστού. Αυτό είναι ιδιαίτερα ανησυχητικό αν σκεφτείς ότι οι δυτικού τύπου δίαιτες είναι πλούσιες σε φώσφορο κυρίως λόγω της μεγάλης κατανάλωσης ανθρακούχων αναψυκτικών.

Ωστόσο σε μεγάλη μελέτη (NHANES) φάνηκε ότι η υψηλή πρόσληψη φωσφόρου συνδυαστικά με τη επαρκή πρόσληψη ασβεστίου συσχετίζεται με βελτιωμένη οστική υγεία. Επομένως η χαμηλή οστική πυκνότητα και ο αυξημένος κίνδυνος καταγμάτων μπορεί να μην οφείλεται στην πρόσληψη φωσφόρου, αυτή καθαυτή αλλά να οφείλεται στην αντικατάσταση τροφίμων υψηλών σε ασβέστιο από τρόφιμα υψηλά σε φώσφορο.

Όταν η πρόσληψη του ασβεστίου είναι χαμηλή, η υψηλή κατανάλωση πρωτεϊνών φαίνεται να αυξάνει την απώλειά του μέσω των ούρων.

Επομένως διατροφή υψηλή σε πρωτεΐνη που είναι συχνή στον δυτικό κόσμο μπορεί να επηρεάζει αρνητικά την οστική υγεία. Αντίστοιχα, η χρόνια χαμηλή πρωτεϊνική πρόσληψη, που παρατηρείται στον υποσιτισμό, φαίνεται να επηρεάζει, επίσης, την οστική υγεία.

Επομένως, η πολύ υψηλή ή πολύ χαμηλή πρόσληψη πρωτεϊνών επηρεάζει τόσο την περιεκτικότητα του οστού σε ανόργανα στοιχεία όσο και την οστική πυκνότητα.

Διατροφή με μέτρια περιεκτικότητα σε πρωτεΐνη (1-1,5 gr/Kg σωματικού βάρους ή περίπου 15% της ημερήσιας ενεργειακής πρόσληψης) έχει συσχετιστεί με φυσιολογικό μεταβολισμό του ασβεστίου και συμβάλλει στη διατήρηση των φυσιολογικών επιπέδων παραθορμόνης (PTH) στον ορό.

Σύμφωνα με μετα-ανάλυση τυχαιοποιημένων κλινικών μελετών, η συμπληρωματική χορήγηση πρωτεϊνών σε άτομα τρίτης ηλικίας, φαίνεται να βελτιώνει την οστική πυκνότητα στη σπονδυλική στήλη.

Όσον αφορά τους ασθενείς με κάταγμα, η ίδια μετα-ανάλυση έδειξε ότι η συμπληρωματική χορήγηση πρωτεϊνών συσχετίζεται με αύξηση της οστικής πυκνότητας και μείωση της οστικής απώλειας, καθώς επίσης φαίνεται να μειώνει και τις μακροχρόνιες επιπλοκές μετά το κάταγμα.

Ωστόσο, δεν υπάρχουν επαρκείς ενδείξεις που να υποστηρίζουν ότι οι πρωτεΐνες φυτικής προέλευσης είναι κατώτερης ή ανώτερης ποιότητας από τις πρωτεΐνες ζωικής προέλευσης.

Η υψηλή πρόσληψη νατρίου (άλατος), σε συνδυασμό με τη χαμηλή πρόσληψη ασβεστίου μπορεί να συμβάλλει στην ανάπτυξη οστεοπόρωσης, καθώς προκαλεί την απέκκριση ασβεστίου. Αρκεί να σκεφτείς ότι κάθε 2300mg νατρίου (~ 1 κ.γ. άλατος) που αποβάλλονται από τον οργανισμό σου, συμπαρασύρουν περίπου 40mg ασβεστίου.

Από έρευνες, που έχουν πραγματοποιηθεί σε μετεμμηνοπαυσιακές γυναίκες έχει βρεθεί ότι η υψηλή πρόσληψη νατρίου, της τάξης των 5000-7000mg (~2-3 κ.γ. άλατος) ημερησίως, επηρεάζει αρνητικά με την οστική πυκνότητα και κάποιους δείκτες οστικής απορρόφησης.

Αντίθετα, σε προ-εμμηνοπαυσιακές γυναίκες ή άνδρες δεν έχει βρεθεί κάτι αντίστοιχο.

Μελέτες έχουν συσχετίσει την πρόσληψη καφεΐνης με την αυξημένη απέκκριση ασβεστίου στα ούρα και τα κόπρανα.

Επίσης η αυξημένη κατανάλωση αναψυκτικών τύπου cola, αλλά όχι άλλων ανθρακούχων ροφημάτων, έχει συσχετιστεί με χαμηλή οστική πυκνότητα. Μάλιστα, έχει φανεί ότι η κατανάλωση καφέ έχει δοσοεξαρτώμενη σχέση με τον κίνδυνο κατάγματος, στις γυναίκες.

Με λίγα λόγια γυναίκες που καταναλώνουν 2 φλιτζάνια καφέ την ημέρα έχουν 2% υψηλότερο κίνδυνο κατάγματος, ενώ γυναίκες που καταναλώνουν μέχρι και 8 φλιτζάνια ημερησίως έχουν 54% υψηλότερο κίνδυνο, συγκριτικά με αυτές που δεν καταναλώνουν καθόλου καφέ.

Παράλληλα, εάν η πρόσληψη του ασβεστίου είναι χαμηλή, καταλαβαίνεις ότι αυτή η επιβαρυντική επίδραση της καφεΐνης στην σκελετική υγεία, αυξάνεται.

Τα πρεβιοτικά είναι θρεπτικά συστατικά των τροφίμων που καταλήγουν άπεπτα στο έντερο και έχει φανεί ότι λειτουργούν ευεργετικά στον ανθρώπινο οργανισμό μέσω της συμμετοχής τους στη λειτουργία του εντερικού μικροβιόκοσμου.

Είναι γνωστό ότι τα πρεβιοτικά παίζουν σημαντικό ρόλο σε καταστάσεις φλεγμονής, ωστόσο, από μελέτες έχει φανεί ότι η χρήση τους αυξάνει την απορρόφηση ασβεστίου από το έντερο τόσο σε ζωικά πρότυπα όσο και σε ανθρώπους.

Αντίστοιχα σε μελέτη που πραγματοποιήθηκε σε γυναίκες στην εμμηνόπαυση, φάνηκε ότι η οστική απορρόφηση μειώθηκε μέσω της συμπληρωματικής χορήγησης πρεβιοτικού (γαλακτοολιγοσακχαριτη- GOS).

Αυτή η ευεργετική επίδραση μπορεί να οφείλεται σε αλλαγές στον εντερικό μικροβιόκοσμο αλλά και σε αλλαγή του pH του εντέρου.